|
ไม่คบคนพาล ให้คบบัณฑิต
วันนี้จะพูดถึงกิจวัตรของชาวบ้าน ในมงคลสูตรท่านแสดงไว้ว่า อเสวนา จ พาลานํ ปณฺฑิตานญฺจ เสวนา, ปูชา จ ปูชะนียา นํ เอตมฺ มงฺคลมุตฺตมํ
การไม่คบคนพาล หนึ่ง การคบแต่บัณฑิต หนึ่ง บูชาบุคคล ผู้ควรบูชา หนึ่ง
คนพาลมีลักษณะส่อแสดงให้เราเห็นว่า การทำก็ไม่ดี เป็นทุจริต การพูดก็ไม่ดี เป็นทุจริต แม้แต่ความคิดก็ทุจริต กายทุจริต คือ กาย ประพฤติชั่ว วาจาทุจริต คือ วาจาพูดชั่ว ใจทุจริต คือ ใจคิดชั่ว คิด ชั่วแล้วทำความชั่ว แสดงออกมาทางกาย ทางวาจา อันนี้เป็นลักษณะของคนพาล
บัณฑิตมีลักษณะการทำก็สุจริต การพูดก็สุจริต การคิดก็สุจริต การกระทำทางกายเป็นสุจริต คือ เป็นการถูกต้องตามศีลธรรมและกฎหมายปกครองบ้านเมือง การพูดก็เป็นสุจริต คือ พูดถูกต้องตาม ศีลธรรมและกฎหมายปกครองบ้านเมือง อันนี้เป็นลักษณะของบัณฑิต
ทีนี้ ความประพฤติระหว่างเรากับคนพาล คนพาลชอบชักจูง ไปในทางที่ไม่ดีไม่งาม ยกตัวอย่างเช่น ชวนไปกินเหล้า ชวนไปเล่นการพนัน ชวนไปเที่ยวเตร่ เมื่อเราคบคนพาลบ่อยๆ เพราะการชักจูงของคนพาล บางทีเราอาจจะเผลอสติคล้อยตามการชักจูงของเขาก็ได้ เพราะฉะนั้น พระพุทธเจ้าจึงให้เว้นจากการคบคนพาล
ส่วนบัณฑิตจะชักจูงไปในทางที่ดีที่ชอบ ชวนให้ประพฤติดี ปฏิบัติชอบ ชี้แนะแนวทางการทำงาน เพื่อการทำมาหาเลี้ยงชีพ ช่วยเหลือกิจการอันเป็นประโยชน์แก่เรา อันนี้เป็นลักษณะของบัณฑิต
|
